ਅਰਥ-ਬੋਧ : ਬਹੁ-ਅਰਥਕ ਸ਼ਬਦ
ੳ,ਅ,ੲ,ਸ,ਹ,ਕ,ਖ,ਗ,ਘ
1. ਉੱਚਾ
(ੳ) ਉਚਾਈ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ, ਸਿਰ ਕੱਢਵਾਂ : ਸਾਡਾ ਮਕਾਨ ਤੁਹਾਡੇ ਮਕਾਨ ਨਾਲੋਂ ਉੱਚਾ ਹੈ।
(ਅ) ਉੱਚੀ ਅਵਾਜ : ਰਾਮ ਦੀ ਦਾਦੀ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਸੁਣਦਾ ਹੈ।
(ੲ) ਮੋਚਨਾ : ਨਾਈ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੰਦ ਉੱਚਾ ਹੈ।
2. ਉਲਟੀ
(ੳ) ਪੁੱਠੀ : ਰਾਮ ਦੀ ਹਰ ਗੱਲ ਉਲਟੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
(ਅ) ਮੂਧੀ : ਇਹ ਬੱਸ ਟੱਕਰ ਹੋ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਉਲਟੀ ਪਈ ਹੈ।
(ੲ) ਮੋੜਨੀ : ਮੈਂ ਸ਼ਾਮ ਦੀ ਗੱਲ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਉਲਟੀ।
(ਸ) ਕੈ : ਮੈਨੂੰ ਰੋਟੀ ਖਾਣ ਪਿੱਛੋਂ ਇਕ ਦਮ ਉਲਟੀ ਆ ਗਈ।
3. ਉੱਤਰ
(ੳ) ਲਹਿਣਾ : ਰਾਮ ਪੌੜੀਆਂ ਉੱਤਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
(ਅ) ਜਵਾਬ : ਮੈਂ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਦਾ ਉੱਤਰ ਸੋਚ ਕੇ ਲਿਖਿਆ।
(ੲ) ਦਿਸ਼ਾ : ਸੂਰਜ ਉੱਤਰ ਵਲ ਚਲਾ ਗਿਆ।
(ਸ) ਸਰੀਰਕ ਜੋੜ ਦਾ ਟੁੱਟਣਾ : ਮਹਿੰਦਰ ਡਿਗ ਪਿਆ ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਗੁੱਟ ਉੱਤਰ ਗਿਆ।
4. ਉਠਾ
(ੳ) ਫੋੜਾ : ਮੇਰੀ ਲੱਤ ਤੇ ਇਕ ਉਠਾ ਉੱਠ ਪਿਆ ਹੈ।
(ਅ) ਚੁੱਕ : ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਤਲਵਾਰ ਉਠਾ ਲਈ।
(ੲ) ਬੈਠਾ ਨਾ ਰਹਿਣ ਦਿੱਤਾ : ਮੈਂ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਉਠਾ ਦਿੱਤਾ ।
(ਸ) ਰੂਪ : ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚਿੱਟੇ ਕੱਪੜੇ ਉੱਪਰ ਹੋਈ ਨੀਲੀ ਕਢਾਈ ਦਾ ਉਠਾ ਬਹੁਤ ਹੈ।
5. ਅੱਗਾ
(ੳ) ਮੌਕਾ : ਸਿਆਣਾ ਬੰਦਾ ਅੱਗਾ-ਪਿੱਛਾ ਵੇਖ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ।
(ਅ) ਮੌਤ ਦਾ ਦਿਨ : ਬੁਢਾਪੇ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖ ਇਹੀ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰਾ ਅੱਗਾ ਨੇੜੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ।
(ੲ) ਅਗਲਾ ਜਨਮ : ਧਰਮੀ ਲੋਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣਾ ਅੱਗਾ ਸੁਆਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
(ਸ) ਅਗਲਾ ਪਾਸਾ : ਮੇਰੀ ਕਮੀਜ਼ ਦਾ ਅੱਗਾ ਵਟ ਗਿਆ ਹੈ।
6. ਅਰਕ
(ੳ) ਇਕ ਦਵਾਈ : ਮੈਂ ਪੰਸਾਰੀ ਕੋਲੋਂ ਗੁਲਾਬ ਦਾ ਅਰਕ ਲਿਆਂਦਾ।
(ਅ) ਨਿਚੋੜ : ਮੈਂ ਤੇਰੀਆਂ ਇੰਨੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਇੱਕੋ ਅਰਕ ਕੱਢਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਦਿਲ ਲਾ ਕੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।
(ੲ) ਪਸੀਨਾ : ਅੱਜ ਦੋ ਵਜੇ ਤਕ ਗਰਮੀ ਨੇ ਬੜਾ ਅਰਕ ਕੱਢਿਆ, ਫਿਰ ਕਿਤੇ ਜਾ ਕੇ ਬਿਜਲੀ ਆਈ, ਤਾਂ ਰਤਾ ਚੈਨ ਆਇਆ।
(ਸ) ਕੂਹਣੀ : ਮੇਰੀ ਅਰਕ ਉੱਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ।
7. ਅੱਡਾ
(ੳ) ਬੱਸਾਂ ਦੇ ਚੱਲਣ ਅਤੇ ਰੁਕਣ ਦੀ ਥਾਂ : ਬੱਸਾਂ ਦਾ ਅੱਡਾ ਸਾਡੇ ਘਰ ਤੋਂ ਇਕ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਹੈ।
(ਅ) ਜੂਆ ਖੇਡਣ ਦੀ ਥਾਂ : ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਜੂਏ ਦਾ ਅੱਡਾ ਚਲਾ ਰਹੇ ਛਿੰਦੇ ਸਮਗਲਰ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ।
(ੲ) ਤਰਖਾਣ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਲੱਕੜੀ ਦਾ ਬਣਿਆ ਯੰਤਰ : ਤਰਖਾਣ ਨੇ ਲੱਕੜੀਆਂ ਨੂੰ ਘੜਨ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਅੱਡਾ ਗੱਡ ਲਿਆ।
(ਸ) ਆਸਰਾ : ਮੈਂ ਕਿਹਾ, “ਇੱਥੇ ਰਾਤ ਰਹਿਣ ਲਈ ਅੱਡਾ ਮਿਲ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਚੰਗਾ ਹੀ ਹੈ।
8. ਆਕੜ
(ੳ) ਹੰਕਾਰ : ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਆਕੜ ਭੰਨ ਦਿੱਤੀ।
(ਅ) ਹਿਲਣ-ਜੁਲਣ ਤੋਂ ਔਖੇ ਹੋਣਾ : ਅੱਜ ਤਾਂ ਸਿਰ ਨੀਵਾਂ ਕਰ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦਿਆਂ ਮੇਰੀ ਧੋਣ ਹੀ ਆਕੜ ਗਈ ਹੈ।
(ੲ) ਅੰਗੜਾਈ : ਉਹ ਮੇਜ਼ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਉੱਠਿਆ, ਆਕੜ ਭੰਨੀ ਤੇ ਚਲਾ ਗਿਆ।
(ਸ) ਢਿੱਲ ਨਾ ਰਹਿਣੀ : ਮਾਇਆ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਕੱਪੜਾ ਆਕੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
9. ਸਰ
(ੳ) ਤਾਸ਼ ਦੀ ਸਰ : ਤਾਸ਼ ਖੇਡਦਿਆਂ ਮੇਰੀ ਇਕ ਵੀ ਸਰ ਨਾ ਬਣੀ।
(ਅ) ਸਰੋਵਰ : ਇਸ ਸਰ ਦਾ ਪਾਣੀ ਬਹੁਤ ਠੰਢਾ ਹੈ।
(ੲ) ਫ਼ਤਿਹ ਕਰਨਾ : ਬਹਾਦਰਾਂ ਨੇ ਮੋਰਚਾ ਸਰ ਕਰ ਕੇ ਸਾਹ ਲਿਆ।
(ਸ) ਹੋਣਾ : ਇੰਨੇ ਪੈਸਿਆ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਕੰਮ ਸਰ ਜਾਵੇਗਾ।
10. ਸੁਰ
(ੳ) ਧੁਨੀ : ਰਾਗੀ ਮਿੱਠੀ ਸੁਰ ਨਾਲ ਗਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
(ਅ) ਏਕਤਾ : ਚੌਹਾਂ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
(ੲ) ਨਾਸ : ਜੁਕਾਮ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਅੱਜ ਮੇਰੀ ਇਕ ਸੁਰ ਬੰਦ ਹੈ।
(ਸ) ਪਤਾ : ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਸੁਰ-ਪਤਾ ਮਾਲੂਮ ਨਹੀਂ।
11. ਸੰਗ
(ੳ) ਸਾਥ : ਮਾਤਾ ਚਿੰਤਪੁਰਨੀ ਦੇ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸੰਗ ਚੱਲ ਪਿਆ ਹੈ।
(ਅ) ਸ਼ਰਮ : ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੇ ਪਾਸੋਂ ਕੋਈ ਸੰਗ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ।
(ੲ) ਪੱਥਰ : ਇਹ ਮੰਦਰ ਚਿੱਟੇ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
(ਸ) ਸੰਗਤ : ਬੁਰੇ ਆਦਮੀਆਂ ਦਾ ਸੰਗ ਨਾ ਕਰੋ।
12. ਸਹੀ
(ੳ) ਠੀਕ : ਮੇਰਾ ਉੱਤਰ ਸਹੀ ਹੈ।
(ਅ) ਦਸਖ਼ਤ : ਮੈਂ ਰਸੀਦ ਲਿਖ ਕੇ ਹੇਠਾਂ ਆਪਣੀ ਸਹੀ ਪਾ ਦਿੱਤੀ।
(ੲ) ਸਹਾਰੀ : ਮੈਥੋਂ ਦਰਦ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਂਦੀ।
(ਸ) ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਦੀ ਮਦੀਨ : ਸਹੀ ਨੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
13. ਸਤ
(ੳ) ਸੱਚ : ਰਾਮ ਨਾਮ ਸਤ ਹੈ।
(ਅ) ਇਸਤਰੀ ਦਾ ਪਤੀਬ੍ਰਤ ਧਰਮ : ਰਾਜਪੂਤ ਇਸਤਰੀਆਂ ਆਪਣਾ ਸਤ ਧਰਮ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੇ ਕਾਬੂ ਆਉਣ ਨਾਲੋਂ ਜਿਊਂਦੀਆਂ ਚਿਖਾ ਵਿੱਚ ਸੜ ਗਈਆਂ।
(ੲ) ਨਿਚੋੜ : ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਸਤ ਲਿਆਓ।
(ਸ) ਜ਼ੋਰ : ਉਸ ਵਿਚ ਸਾਹ-ਸਤ ਤਾਂ ਦਿਸਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ।
14. ਸੂਤ
(ੳ) ਰਾਸ : ਤੁਹਾਡੇ ਡਰ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਸੂਤ ਰਹੇਗਾ ।
(ਅ) ਚਰਖੇ ਨਾਲ ਕੁੱਤਿਆ ਧਾਗਾ : ਸ਼ੀਲਾ ਸੂਤ ਬਹੁਤ ਬਰੀਕ ਕੱਤਦੀ ਹੈ।
(ੲ) ਨਿਸ਼ਾਨ : ਤਰਖਾਣ ਨੇ ਲੱਕੜੀ ਚੀਰਨ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਸੂਤ ਲਾਇਆ।
(ਸ) ਮਕਈ ਦਾ ਸੂਤ : ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਮਕਈ ਸੂਤ ਕੱਤ ਰਹੀ ਹੈ।
15. ਸੂਆ
(ੳ) ਵੱਡੀ ਸੂਈ : ਸੂਏ ਨਾਲ ਬੋਰੀ ਸੀਓ।
(ਅ) ਮੱਝ ਦਾ ਸੂਆ : ਸਾਡੀ ਮੱਝ ਦਾ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਸੁਆ ਹੈ।
(ੲ) ਖਾਲ ਦਾ : ਇਹ ਸੂਆ ਸਰਹੰਦ ਨਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ।
16. ਸਿੱਧ
(ੳ) ਸਾਬਤ : ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਮੀਨਾ ਹੈ।
(ਅ) ਸਿੱਧੀ ਵਾਲਾ : ਇਹ ਬੜਾ ਸਿੱਧ ਪੁਰਖ ਹੈ।
(ੲ) ਪੁੱਠੇ ਦੇ ਉਲਟ : ਕਮੀਜ਼ ਸਿੱਧ-ਪੁੱਠ ਦੇਖ ਕੇ ਪਾਓ।
(ਸ) ਪੂਰਾ : ਮੇਰਾ ਮਤਲਬ ਸਿੱਧ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
17. ਹਾਰ
(ੳ) ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਹਾਰ : ਮੈਂ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਹਾਰ ਖ਼ਰੀਦਿਆ।
(ਅ) ਘਾਟਾ : ਉਸ ਨੂੰ ਤਾਂ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹਾਰ ਹੋਈ।
(ੲ) ਪਿਛੇਤਰ (ਵਾਲਾ) : ਰੱਬ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਹੈ।
(ਸ) ਥੱਕ : ਮੈਂ ਤਾਂ ਮਿਹਨਤ ਕਰ ਕੇ ਹਾਰ ਗਿਆ ਹਾਂ।
(ਹ) ਹਾਰਨਾ : ਅਸੀਂ ਮੈਚ ਹਾਰ ਗਏ।
18. ਹਾਲ
(ੳ) ਹਾਲਤ : ਆਪਣਾ ਹਾਲ-ਚਾਲ ਸੁਣਾਓ।
(ਅ) ਲੋਹੇ ਦਾ ਚੱਕਰ : ਪਹੀਏ ਉੱਪਰ ਹਾਲ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰ ਕੇ ਚੜਾਓ।
(ੲ) ਅਜੇ : ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਹੀ ਹਾਂ।
(ਸ) ਮਸਤੀ : ਅਖਾੜੇ ਵਿੱਚ ਨੱਚਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਹਾਲ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
19. ਕਹੀ
(ੳ) ਆਖੀ : ਉਸ ਨੇ ਅੱਜ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ।
(ਅ) ਮਿੱਟੀ ਪੁੱਟਣ ਵਾਲਾ ਯੰਤਰ : ਕਹੀ ਨਾਲ ਇੱਥੋਂ ਮਿੱਟੀ ਪੁੱਟੇ।
(ੲ) ਕਿੰਨੀ : ਦਲਜੀਤ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਕਹੀ ਸੋਹਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
20. ਕੱਚਾ
(ੳ) ਪੱਕੇ ਦੇ ਉਲਟ : ਇਸ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਰੰਗ ਕੱਚਾ ਹੈ।
(ਅ) ਮਿਤਲਾਉਣਾ : ਰੋਟੀ ਖਾਂਦਿਆਂ ਹੀ ਮੇਰਾ ਜੀ ਕੱਚਾ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ।
(ੲ) ਝੂਠਾ : ਜਦੋਂ ਉਸ ਦਾ ਝੂਠ ਜ਼ਾਹਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਹ ਬੜਾ ਕੱਚਾ ਹੋਇਆ।
(ਸ) ਅਣਰਿੱਝਿਆ : ਕੁੱਤੇ ਤਾਂ ਕੱਚਾ ਮਾਸ ਹੀ ਖਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
21. ਕੱਛ
(ੳ) ਕਛਹਿਰਾ : ਮੇਰੀ ਇਹ ਕੱਛ ਜਲਦੀ ਧੋ ਦਿਓ।
(ਅ) ਥਾਂ ਦਾ ਨਾ : ਕੱਛ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰ ਹੈ।
(ੲ) ਮਿਣਤੀ : ਮੇਰੀ ਸਾਰੀ ਜਮੀਨ ਕੱਛ ਕੇ ਖੇਤਰਫਲ ਕੱਢ ਦਿਓ।
(ਸ) ਸਰੀਰ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ : ਤੇਰੀ ਕੱਛ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵਾਲ ਹਨ।
22. ਕਣੀ
(ੳ) ਕੱਚੇ ਚਾਵਲ : ਚਾਵਲ ਅੱਜੇ ਰਿੱਝੇ ਨਹੀਂ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਕਣੀ ਬਾਕੀ ਹੈ।
(ਅ) ਟੋਟਾ : ਇਸ ਕੋਕੇ ਵਿੱਚ ਹੀਰੇ ਦੀ ਕਣੀ ਜੜੀ ਹੋਈ ਹੈ।
(ੲ) ਬੂੰਦ : ਬੱਦਲ ਇੰਨਾ ਆਇਆ ਸੀ ਪਰੰਤੂ ਮੀਂਹ ਦੀ ਇਕ ਕਣੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਈ।
(ਸ) ਕਰਨੀ : ਇਹ ਸੰਤ ਬੜਾ ਕਣੀ ਵਾਲਾ ਹੈ।
23. ਕੰਡਾ
(ੳ) ਤੱਕੜ : ਅਸੀਂ ਕੰਡਾ ਲਾ ਕੇ ਦਾਣੇ ਤੋਲੇ।
(ਅ) ਨਿੱਕੀ ਸੂਲ : ਮੇਰੇ ਪੈਰ ਵਿੱਚ ਕੰਡਾ ਚੁੱਭ ਗਿਆ।
(ੲ) ਮੱਛੀ ਦੀ ਹੱਡੀ : ਇਸ ਮੱਛੀ ਵਿੱਚ ਕੰਡਾ ਬਹੁਤਾ ਹੈ।
(ਸ) ਦੁਖਦਾਇਕ ਬੰਦਾ : ਸੁਰਿੰਦਰ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਕੰਡਾ ਕੱਢਣ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਗੇਂਦ ਗੁੰਦੀ।
24. ਕਾਲ
(ੳ) ਸਮਾਂ : ਕਾਲ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ-ਭੂਤਕਾਲ, ਵਰਤਮਾਨ ਕਾਲ ਤੇ ਭਵਿੱਖਤ ਕਾਲ।
(ਅ) ਮੌਤ : ਬੱਸ, ਉਸ ਦਾ ਕਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਲੈ ਗਿਆ।
(ੲ) ਖਾਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਦੀ ਕਮੀ : ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੰਦੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।
25. ਕੋਟ
(ੳ) ਗਲ ਪਾਉਣ ਵਾਲਾ ਕੱਪੜਾ : ਮੈਂ ਸਰਦੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕੋਟ ਗਲ ਪਾ ਲਿਆ।
(ਅ) ਕਿਲ੍ਹਾ : ਫੌਜ ਨੇ ਕੋਟ ਨੂੰ ਘੇਰਾ ਪਾ ਕੇ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
(ੲ) ਤਾਸ਼ ਦੀ ਬਾਜ਼ੀ : ਤਾਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬਾਜੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਿਰ ਕੋਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
(ਸ) ਕਰੋੜ : ਧਰਤੀ ਉੱਪਰ ਕਈ ਕੋਟ ਜੀਵ-ਜੰਤੂ ਹਨ।
26. ਕਰ
(ੳ) ਸਿਕਰੀ : ਉਸਦੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕਰ ਹੈ।
(ਅ) ਕਰਨਾ : ਤੂੰ ਜ਼ਰਾ ਮਿਹਨਤ ਕਰ।
(ੲ) ਵਧਾਉਣਾ : ਉਸ ਨੇ ਹੱਥ ਅੱਗੇ ਕਰ ਕੇ ਰੋਟੀ ਲਈ।
(ਸ) ਹੱਥ : ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰ-ਕਮਲਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ।
27. ਕੜੀ
(ੳ) ਸੰਗਲੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ : ਸੰਗਲੀ ਦੀ ਕੜੀ ਟੁੱਟ ਗਈ ਹੈ।
(ਅ) ਹੱਥ-ਕੜੀ : ਸਿਪਾਹੀ ਨੇ ਚੋਰ ਨੂੰ ਕੜੀ ਲਾ ਲਈ।
(ੲ) ਅਣਘੜਤ ਬਾਲਾ : ਕੋਠੇ ਦੀ ਕੜੀ ਟੁੱਟ ਗਈ ਹੈ।
28. ਖੱਟੀ
(ੳ) ਤੁਰਸ਼ : ਲੱਸੀ ਬਹੁਤ ਖੱਟੀ ਹੈ।
(ਅ) ਗੂੜ੍ਹੀ ਪੀਲੀ : ਕੁੜੀ ਨੇ ਖੱਟੀ ਚੁੰਨੀ ਲਈ ਹੋਈ ਹੈ।
(ੲ) ਕਮਾਈ : ਅੱਜ-ਕਲ੍ਹ ਬਲੈਕੀਏ ਅੰਨ੍ਹੀ ਖੱਟੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
(ਸ) ਇਕ ਫਲ : ਮੈਂ ਕਚਾਲੂਆਂ ਵਿੱਚ ਖੱਟੀ ਦਾ ਰਸ ਨਿਚੋੜਿਆ।
29. ਗੋਡਾ
(ੳ) ਲੱਤ ਦਾ ਜੋੜ : ਮੇਰਾ ਗੋਡਾ ਦੁਖਦਾ ਹੈ।
(ਅ) ਗੁੱਡਣ ਵਾਲਾ : ਗੋਡਾ ਕਮਾਦ ਗੁੱਡ ਰਿਹਾ ਹੈ।
(ੲ) ਪੂਰਾ ਚੰਦ : ਪਰਸੋਂ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਹੈ, ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਅੱਜ ਚੰਦ ਦਾ ਗੋਡਾ ਲੱਗਾ ਹੈ।
(ਸ) ਢਾਹ ਕੇ ਕੁੱਟਣਾ : ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੀ ਬੇਇੱਜਤੀ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਖੂਬ ਗੋਡਾ ਫੇਰਿਆ।
30. ਗੋਲਾ
(ੳ) ਤੋਪ ਦਾ ਗੋਲਾ : ਤੋਪ ਦਾ ਗੋਲਾ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਤਕ ਮਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
(ਅ) ਪਟਾਕਾ : ਦੀਵਾਲੀ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੋਲੇ ਚਲਾਏ।
(ੲ) ਧਾਗੇ ਦਾ ਗੋਲਾ : ਮੈਂ ਧਾਗੇ ਦਾ ਇਕ ਗੋਲਾ ਖ਼ਰੀਦਿਆ ਹੈ।
(ਸ) ਰਸੌਲੀ : ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਅਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚੋਂ ਗੋਲਾ ਕੱਢਿਆ।
31. ਘਟ
(ੳ) ਬੱਦਲ : ਅੱਜ ਬੜੀ ਘਟ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਆਈ ਹੈ। ਖੂਬ ਮੀਂਹ ਵਰ੍ਹੇਗਾ।
(ਅ) ਵੱਧ ਦੇ ਉਲਟ: ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਦੋ ਰੁਪਏ ਘੱਟ ਗਏ ਹਨ।
(ੲ) ਡਿਗਣਾ : ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਲੜਦੇ ਦੇਖ ਕੇ ਬੁੱਢੀ ਮਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਘੱਟ ਗਿਆ।
32. ਘੜੀ
(ੳ) ਸਮਾਂ ਦੱਸਣ ਵਾਲਾ ਯੰਤਰ : ਘੜੀ ਉੱਤੇ ਬਾਰਾਂ ਵਜੇ ਹਨ।
(ਅ) ਸਮੇਂ ਦਾ ਅੰਸ਼ : ਮੈਂ ਘੜੀ ਕੁ ਹੀ ਐਥੇ ਬੈਠਾਂਗਾ।
(ੲ) ਬਣਾਈ : ਮੈਂ ਚਾਕੂ ਨਾਲ ਕਲਮ ਘੜੀ।
(ਸ) ਛੋਟਾ ਘੜਾ : ਘੜੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਬਹੁਤ ਠੰਢਾ ਹੈ।
