ਹੀਰ-ਰਾਂਝਾ : ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ
ਪ੍ਰੀਤ ਕਥਾ : ਹੀਰ-ਰਾਂਝਾ
ਜਾਣ-ਪਛਾਣ : ‘ਹੀਰ-ਰਾਂਝਾ’ ਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤ-ਕਥਾ ਪ੍ਰੇਮ-ਪੰਧ ‘ਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲ਼ੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਬਿਰਤਾਂਤ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰੀਤ-ਕਥਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਰਜ ਹੈ—“ਹੀਰ ਰਾਂਝੇ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤ-ਕਹਾਣੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਬਹੁਤ ਹਰਮਨ-ਪਿਆਰੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਦਮੋਦਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਨੇਕਾਂ ਕਵੀਆਂ ਅਤੇ ਕਿੱਸਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਆਨਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿੱਸਾਕਾਰ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਤਾਂ ਇਸ ਇੱਕੋ ਪ੍ਰੀਤ –ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਬਿਆਨਣ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਹਰਮਨ-ਪਿਆਰਾ ਕਵੀ ਬਣ ਗਿਆ।”
ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ
ਕੰਨਸੋਆਂ – ਭਿਣਕਾਂ, ਉੱਡਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ, ਅਫ਼ਵਾਹ।
ਵਿਹਾਰ – ਵਰਤਾਅ।
ਸਬੱਬ ਨੂੰ — ਇਤਫ਼ਾਕ ਨਾਲ, ਕੁਦਰਤੀ।
ਛਮਕਾਂ – ਚਾਬਕ।
ਚਾਕਰ – ਨੌਕਰ।
ਤਰਕੀਬ – ਵਿਉਂਤ।
ਬਲੋਚ – ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ।
ਸਹਿਮਤੀ – ਰਜ਼ਾਮੰਦੀ।
ਗੁੱਝੀ – ਰਹੱਸ ਭਰੀ।
ਮਚਲੇ – ਭੋਲੇ ਬਣੇ।
